Waarom ‘gewoon beter aarden’ niet zo gemakkelijk is. En wat wél werkt.

Snel een onrustig gevoel. Moeite hebben met ontspannen. Iets teveel praten. Vaak achteraf pas door hebben dat iets over je grenzen ging. Aanraking al snel teveel vinden. Vaak te horen krijgen dat je rustig moet doen. Of dat je ‘teveel in je hoofd zit’. Niet gemakkelijk diep kunnen ademen. Lichamelijke kwalen zonder aanwijsbare oorzaak. Problemen met slapen. Op zoek zijn naar prikkels, maar ook snel overprikkeld raken. ADHD. Angst.  Dit zijn allemaal verschijnselen die te maken kunnen hebben met slecht geaard zijn zoals het in de volksmond heet.

Sommige mensen lijken wel een brok aarde. Die blijven ontspannen in allerlei spannende situaties. Wanneer iemand zomaar boos op ze wordt, blijven ze ontspannen. Als iedereen om ze heen onrustig is, bewaren zij de rust. Dit soort mensen kan heel veel aan, omdat hun stressniveau laag is, zelfs in reële stressituaties.

Er is ook een categorie mensen die graag zo zou willen zijn. Dit zijn de mensen die wel snel onrustig worden. Die in paniek kunnen raken. Die al hun hele leven horen dat ze wat rustiger moeten reageren. Dat ze teveel in hun hoofd zitten. Deze mensen hebben soms onverklaarbare lichamelijke klachten zoals buikpijn, ontstekingen of een lage weerstand. Ze laten vaak over hun grenzen gaan, omdat ze hun grenzen niet altijd kunnen voelen. Hierdoor doen ze in het leven sneller nare ervaringen op. Ze zijn gevoeliger voor stress, burn-out, depressie, angstklachten en posttraumatische klachten (PTSS). En als deze mensen naar een coach of een holistisch genezer gaan, is de kans groot dat ze te horen krijgen: ‘Je moet beter aarden’.

Als je gaat googlen op ‘slecht geaard zijn’ of ‘aarden’ loop je al gauw tegen een heleboel commercie aan. ‘Download hier het gratis e-book met tips om te aarden.’ Beluister deze vlog, lees hier de 5 tips voor aarden, koop dit boek en ga naar deze training’. Als je bij de holistisch genezer bent, krijg je waarschijnlijk te horen dat je ademhalingsoefeningen moet doen, of moet mediteren. Of op blote voeten moet lopen. Je bent vaak al overprikkeld en dan moet je nog meer.

Hoewel meditatie, ademhalingsoefeningen en blote voeten-wandelingen zeker kunnen helpen, merk ik vaak dat dit soort adviezen ook averechts werken. Wanneer je vanuit je onrust zo’n meditatie gaat doen, is dat een hele opgave. Het leidt al gauw tot een faal-ervaring. Terwijl je al zo je best doet. Wanneer je moeite hebt om goed in contact met je lichaam te blijven, doe je waarschijnlijk al dagelijks veel moeite om toch rust te vinden. En wanneer je dan gaat mediteren en het lukt niet, is de kans groot dat je jezelf daarover op je kop geeft. ‘Dit kan ik ook al niet’. Ook de ‘diagnose’ slecht geaard zijn heeft iets van een veroordeling: je doet het niet goed. Terwijl je juist al zo gebrand bent op het goed doen.

Juist als je moeite hebt met aarden, doe je waarschijnlijk al heel hard je best. Te horen krijgen dat je het niet goed doet is dan zout in de wonde.

Wat werkt dan wel?

Hiervoor is het belangrijk om te kijken naar wat slecht geaard zijn eigenlijk inhoudt. Wat betekent het als je snel in je hoofd zit, of als je snel oppervlakkig ademt? Dit betekent niet dat je niet genoeg moeite doet om rustig te blijven. Of dat je jezelf teveel opfokt. Het betekent dat je je vaak niet veilig voelt. Dat het leven voor jou spannend is. Dit doe je niet expres en het is ook niet jouw schuld. Het heeft te maken met hoe je het leven tot nu toe hebt ervaren. Soms weet je van jezelf wat eraan ten grondslag ligt. Bijvoorbeeld een onveilige jeugd, een geboortetrauma of een traumatische ervaring op latere leeftijd. Voor jou en je lichaam is het bekend dat het leven heel onveilig kan zijn, en daarom ben je op je hoede. Je zintuigen staan op scherp omdat je scant op gevaar. Misschien word je hoogsensitief genoemd (HSP). Misschien heb je heel veel lichamelijke of emotionele pijn gekend en zit die nog in je systeem, waardoor je ook de neiging hebt ervan weg te willen. En dan kan je ‘vluchten’ naar je hoofd. Je buik spant zich dan waarschijnlijk aan en je aandacht zit vooral bovenin je lichaam. Wie de chakra-leer kent, weet dat de onderste chakra’s vooral met je basisveiligheid te maken hebben. Wanneer je veiligheid niet meer vertrouwt, knel je die onbewust af. En wat niet veel mensen weten, is dat het heel pijnlijk is om zo te leven. Al die spanning en al die onveiligheid doen pijn aan je lichaam. En ze leveren je vermoeidheid en fysieke kwetsbaarheid op. Je doet het echt niet voor je lol.

Wie niet goed geaard is, heeft eigenlijk pijn en voelt zich niet veilig.

Wat kan je hieraan doen? Het is zeker waar dat meditatie en ademhalingsoefeningen voor sommige mensen helpen. Maar mijn ervaring is, dat er gemakkelijkere manieren zijn om goed voor jezelf te zorgen wanneer je slecht geaard bent. Stel, dat je de zorg had voor een kind dat zich snel onveilig voelt en snel heel druk wordt. Wat zou je dan voor maatregelen nemen om dit kind te helpen? Waarschijnlijk zou je veel regelmaat bieden. Je zou het kind beschermen tegen al teveel drukke activiteiten. Je zou het extra knuffelen en goed opletten dat het op tijd in bed ligt. Je zou het extra toedekken. En je zou naar het kind luisteren, het de kans geven om zijn hart te luchten.

Voor jezelf werkt het net zo
Veel mensen die slecht geaard zijn, waren dat als kind al. Vaak hebben ze al vroeg een knauw gekregen. Het bewustzijn dat je op die leeftijd had, leeft nog voort in jou. En dus is het van belang jezelf net zo te bejegenen als je dat kind zou doen. Wat betekent dat in de praktijk?

Een veilige omgeving bieden
Het is belangrijk om voor jezelf een omgeving te creëren waarin je je relatief veilig kunt voelen. Voor iedereen verschilt het wat die veilige omgeving moet bevatten. Wat beangstigt je? Wat maakt dat je gaat piekeren? Je kunt denken aan: grote financiële risico’s, relaties met spannende maar erg vrijgevochten partners, of partners die zich moeilijk kunnen binden. Banen met wisselende diensten of erg bedreigende situaties zoals bijvoorbeeld bij de politie. Of het wonen in een buurt waar nogal eens onrust is. Misschien roept veel lawaai onrust bij je op en is het belangrijk op een rustige plek te wonen. En misschien heb je een huis nodig dat prikkelarm is ingericht en waar niet zoveel spullen zijn. Wanneer je van jezelf weet en accepteert dat je baat hebt bij bepaalde randvoorwaarden die jou veiligheid geven, doe je er goed aan die te creëren. Ook als je eigenlijk vindt dat je ‘het aan moet kunnen’. Want waarom zou je het aan moeten kunnen? Je mag juist kritisch zijn op wat je wel en niet doet. Dit kan ook betekenen dat je vaker nee zegt tegen dingen die snel teveel zijn. Zoals vol geplande weekends of heftige festivals. Het creëren van veilige randvoorwaarden kan heel veel zoden aan de dijk zetten. Daar valt niet tegenop te mediteren.

Extra ontspanning tot je nemen
Wanneer je snel het contact met je lichaam verliest, kan je er goed aan doen om te investeren in ontspannende activiteiten of therapieën. Sommige mensen gaan regelmatig naar een masseur bij wie ze zich goed voelen. Of nemen af en toe een sessie acupunctuur. Of ze doen aan yoga of tai chi, op een vast moment in de week, zodat ze regelmatig even stoom kunnen afblazen. Of ze praten regelmatig met een psycholoog of een coach, om hun gevoel de ruimte te geven. Of ze houden er hobby’s op na die hen ontspanning geven zoals wandelen of zingen.

Regelmatig de ruimte nemen om je gevoel te uiten
Wanneer je niet goed geaard bent, vloeien gevoelens ook minder gemakkelijk af. Hierdoor kan je je lang extra gespannen voelen wanneer je iets hebt meegemaakt dat je heeft geraakt. Wanneer je van jezelf weet wat voor jou werkt om dat gevoel te kunnen uiten, doe je er goed aan dat in je leven in te bouwen. Ik noemde al de psycholoog, of zingen. Sommige mensen hebben een vriendschap waarbinnen ze gemakkelijk eerlijk zijn over hun gevoel. Of ze maken regelmatig tijd om met hun partner in te gaan op wat er zoal speelt. Of ze maken kunst of muziek. Wanneer je je gevoel kunt voelen, kan je het ook verwerken. Op de lange termijn kan je misschien zelfs de gevoelens verwerken die er ooit toe hebben geleid dat je uit je lichaam wilde wegvluchten.

Natuur
Er is een bron van rust die er altijd is en dat is de natuur. Het is bekend dat de nabijheid van bomen, of zee, de hartslag omlaag brengt en mensen dieper doet ademen. De natuur is gratis en krachtig. Voor sommige mensen is het goed te doen om bijvoorbeeld wekelijks een boswandeling te maken. Andere mensen komen daar niet toe omdat ze er ver vandaan wonen en ze een druk leven hebben. Het kan al helpen om planten in huis te halen en een tuin of balkon groen in te richten. En voor sommige mensen is de natuur zo helend dat ze kiezen om groener te gaan wonen. De prikkels van de stad zijn niet voor iedereen even fijn.

Accepteer hoe je bent en vergeef jezelf
Niemand vindt het fijn om slecht geaard te zijn. De meeste mensen die er last van hebben, maken zichzelf er verwijten over. ‘Ik moest weer zo nodig flippen’. ‘Ik kon natuurlijk weer niet normaal reageren’. ‘Ik was weer een spraakwaterval’. Dit soort gedachten maken de zaak niet beter. Ze vergroten de pijn. Het is zeker mogelijk om gedurende je leven steeds beter geaard te raken. Maar wie gaat zich veiliger voelen wanneer hij constant verwijten (van zichzelf) krijgt? Het is dus belangrijk om jezelf te vergeven. Zoals je het bange kind ook niet op zijn donder geeft dat het zich onrustig gedraagt. Je kan er niks aan doen. Je hebt er niet om gevraagd. Je doet je uiterste best. Wees trots op al die momenten dat het je lukt om te ontspannen. En help jezelf door het jezelf niet te moeilijk te maken.

Wanneer je de pijn van slecht geaard zijn kan omarmen en dus teder met jezelf kunt omgaan, zal je merken dat alles een beetje minder scherp wordt. Ook zonder meditatie.